ازدواج

خانواده مهمترین بخش هر جامعه است که از اهمیت بالایی برخوردار است و با ازدواج زن و مرد خانواده تشکیل میشود .

نکاح (ازدواج) چیست؟

در لغت نکاح به معنای پیوستن و در اصطلاح حقوقی نکاح قراردادی است بین زن و مرد که شریک و متحد شده و خانواده تشکیل می‌دهند.

اقسام ازدواج :

۱)ازدواج دائم 

۲)ازدواج موقت(منقطع,متعه)

تفاوت ازدواج دائم وموقت:

۱)در ازدواج موقت باید مدت زمان ازدواج طبق م۱۰۷۵مشخص باشد در غیر اینصورت ازدواج باطل است ؛در صورتی کهازدواج دائم فاقد مدت زمان است.
۲)در ازدواج موقت وجود مهریه یکی از شرایط انعقاد عقد است در غیر اینصورت عقد باطل است ولی در ازدواج دائم گاه مهریه وجود دارد ،گاه وجود ندارد و وجود مهریه در آن امر ضروری نیست . م ۱۰۹۵
۳)درازدواج موقت مرد ملزم به پرداخت نفقه به زن نمیباشد مگر آنکه قبلا شرط کرده باشند یا عقد مبنی بر آن واقع شده باشد؛درصورتی که در ازدواج دائم نفقه از واجبات بوده و مرد در هر شرایطی که باشد باید نفقه زن را بپردازد .
۴)در نکاح موقت مقررات طلاق اجرا نمیشود و با انقضای مدت زمان ازدواج ، بذل مدت یا فسخ نکاح 
جدایی صورت میگیرد ولی در ازدواج دائم طلاق دارای یکسری قواعد خاص بوده که برای طلاق باید به دادگاه مراجعه نمایند.
۵)در ازدواج موقت زن و مرد از هم ارث نمی‌برند در صورتی که در ازدواج دایم از هم ارث می‌برند .
۶)در ازدواج موقت عده زن پس از جدایی دو طهر و در ازدواج دائم سه طهر است . در ازدواج موقت عده زوجه ای که یائسه بوده و عادت نمی‌بیند ۴۵روز ولی در ازدواج دائم عده چنین زنی سه طهر است .
عده زنان آبستن و عده وفات در دائم و موقت یکسان است .م۱۱۵۳و۱۱۵۴

بحث انتقادی در مورد ازدواج موقت:

ازدواج موقت در هیچ یک از کشور های غربی مورد قبول واقع نشده و در کشورهای اسلامی همچون سوریه،مراکش،عراق،مصروتونس نیز پذیرفته نشده است؛برخی افراد مخالف ازدواج موقت بوده و آن را مخالف شئونات خانم ها دانسته آمد و تنها ازدواج دایم را قبول داشته ولی برخی افراد از ازدواج موقت حمایت کرده و آن را نهادی سودمند دانسته و دلایل این سری افراد عبارت است از :
۱)ازدواج موقت از فحشا و فساد در جامعه جلوگیری میکند.
۲)مانع زیاد شدن روابط آزاد میشود برای جلوگیری از بیماری های مقاربتی 
۳)این نوع ازدواج برای افرادی که توانایی پذیرش مسولیت زندگی مشترک را ندارند مناسب است 
۴) این ازدواج را  میتوان برای افرادی که قصد دارند رابطه آنها به ازدواج دایم بینجامد در نظر گرفت.

 ماهیت ازدواج دائم:

این نوع ازدواج یک قرارداد غیرمالی است هرچند که پاره ای آثار حقوقی در آن دخیل است مثل مهریه،نفقه و ارث.
مهریه ضمن نکاح با یک قرارداد مشخص میشود و جزئ از ماهیت نکاح به شمار نمی‌آید یا اینکه نفقه و ارث جزو مواردی است که قانون بر ازدواج دائم بار کرده است وناشی از توافق طرفین نیست .

فایده ازدواج دائم:

ازدواج دارای دو فایده فردی و اجتماعی است .
فردی :فایده فردی ازدواج آن است که مانع فساد و فحشا و بیماری های مقاربتی و موجب نظم دادن به زندگی و همچنین غریزه ی جنسی است .
اجتماعی :در جامعه ای که اشخاص با ازدواج موجب تشکیل خانواده می‌شوند فرزندانی صالح و سالم به جامعه تحویل خواهند داد که موجب می‌شود جامعه‌ای بهتر داشته باشیم برخلاف روابط آزاد که با به دنیا آوردن فرزندان آنان را بر حال خود رها کرده که خود نوعی خطر برای جامعه محسوب می‌شود چرا که این نوع کودکان موجب افزایش بزه کاری در آن جامعه خواهند شد و وقتی فراد با یکدیگر ازدواج می‌کنند از لحاظ اقتصادی نیست موجب پیشرفت جامعه خواهند شد.

حدود آزادی اراده در ازدواج:

از آنجا که ازدواج قرارداد بسیار مهمی بوده قانونگذار یک سری موانع و شرایط و آثار خاصی برای آن قائل شده اصل حاکمیت اراده که در همه قراردادها نقش مهمی داشته در قرارداد نکاح اهمیت چندانی ندارد و اشخاص زن و مرد با اراده خود ی‌توانند یکدیگر را انتخاب کنند و و قانونگذار اصولاً خود شرایط و آثار ازدواج را معین کرده و هیچ ربطی به اراده افراد ندارد مثاً زوجین نمی‌توانند با توافق یکدیگر ریاست خانواده را به زن واگذار کنند ا اینکه نمی‌توانند بر خلاف قانون راجع به نفقه ارث و یا ولایت بر اطفال با هم توافق کنند.

 

​​​​