تفاوت شهادت زن و مرد - شهادت زن در اسلام

تفاوت شهادت بین زن و مرد:

توسط مخالفان سوال شده است که به چه دلیل گفته میشود دو شاهد زن در مقابل یک شاهد مرد ارزش دارد؟ ایا دلیل این تفاوت این است که عقل زن نیمی از عقل مرد است. موافقان در دفاع می‌گویند اصلا موضوع عقل نیست زیرا از نظر شریعت ارزش انسانها به عقلشان نیست به چرا که دیه فرد مجنون با فرد عاقل در اسلام برابر است اگر دین اسلام میخواست روی عقل ارزشی بگذارد باید دیه دیوانه را برابر صفر قرار میداد. وقتی برابری در اینجا وجود دارد پس اصلا از جایگاه عقلی بحث مطرح نمی شود لذا علت این تفاوت هیجانات و عواطفی است که بانوان با آن درگیر هستند.

شهادت هم موضوعی است که بین زن و مرد تفاوت وجود دارد.  در بسیاری از موضوعات هر دو شاهد زن یک شاهد مرد تلقی می‌شود. البته در جاهایی مانند جرایم جنسی مثل زنا و لواط و مساحقه  است که شهادت زنان به هیچ عنوان پذیرفته نمیشود ماده 199 ق م ا مصوب 1392 مانند جرم مساحقه (همجنس‌بازی زنان) 

بررسی بیشتر شهادت زن و مرد: (آیه شریفه 282 سوره بقره )

این موضوع منجر به اختلاف نظری بین موافقان و مخالفان شده است که چه چیزی را در زنان کمتر دیده اید که شهادت آنان را تا این حد بی ارزش می‌شمارید. نگاه سنتی در پاسخ می‌گوید علت این است که زنها اساساً به علت خانه نشینی در معرض دیدن وقایع نیستند و این مرد است که به علت بیرون بودن این موارد را بیشتر می‌بیند بنابراین مردها باید شانس شهادت بیشتری داشته باشند و در ادامه این را هم میگویند که روایات متعددی وجود دارد که مردها در امور زنانه محض حق شهادت ندارد مثلا گواهی ولادت یا ازاله بکارت مرد حق شهادت ندارد زیرا مرد در معرض دیدن این وقایع نیست بنابراین حق شهادت در پی دیدن است که زنان و مردان در جاهای مختلف به علت دیدن حق شهادت متفاوتی دارند و در نتیجه شهادت مردان بیشتر از شهادت زنان امکان‌پذیر است. در واقع مردان بیش از زنان در معرض مشاهده وقایع قرار می گیرند از این رو حق شهادت مردان را بیش از زنان در نظر می گیریم.

استدلال دیگر این است که موافقان میگویند مگر شاهد شدن امتیازی است که در مورد زنان آن را مطالبه می‌کنید؟ در واقع شهادت یک تکلیف است و دارای مسائل پیرامونی و دردسر بسیاری است بنابراین اعطای حق بیشتری برای شهادت به زن برای وی مشکلات بیشتری را ایجاد خواهد نمود.

دلیل آخر این است که اگر ما تفاوت انسانها را به عقل میگذاشتیم در واقع برای دیه عاقل و دیه مجنون تفاوتی نیست بنابراین دادن شهادت ارزشگذاری بر اساس عقل نیست.

در مورد شهادت موافقان تفاوت شهادت میان زن و مرد معتقدند شهادت اساساً یک تکلیف است و مردها که بیشتر در معرض شاهد شدن هستند تکلیف بیشتری دارند و داشتن تکلیف بیشتر نه تنها اجحافی در حق زنها نیست بلکه امتیاز برای آنها محسوب میشود. همچنین مردان بیش از زنان در معرض دیدن وقایعی قرار می گیرند که بار حقوقی دارد. مانند معامله ، قتل و جرائم متعدد و در نهایت اگر ارزشگزاری دین اسلام بر پایه عقل بود برابری دیه عاقل و دیوانه معنایی نداشت. همچنین اینکه در برخی روایات در امور زنانه مردها حق شهادت ندارند به این معنی است که در معرض شهادت و دیدن وقایع علت تفاوت شهادت است.